جالب است بدانید که دستگاه خشک کن زعفران یکی از تکنولوژی های برتر روز دنیا به شمار می آید که به ما کمک می کند تا زعفرانی با کیفیت و مرغوب را در بازه زمانی بسیار کوتاه به دست مشتریان برسانیم. بعد از کشت کردن زعفران، خشک کردن اهمیت فراوانی دارد تا ارزش آن حفظ شود و با قیمت بالاتری فروخته شود.در گذشته خشک کردن زعفران به روش سنتی کیفیت چندانی نداشت، ممکن بود زعفران تولیدی زیاد رطوبت داشته باشد یا اینکه بسوزد، به همین علت دستگاه خشک کن زعفران تولید و روانه ی بازار شد.شایان ذکر است بدانید که این دستگاه بی نظیر در مدل ها و قیمت های مختلفی در بازار موجود است و به راحتی حتی چند کیلوگرم زعفران را در عرض چند دقیقه خشک می کنند. نحوه ی خشک کردن این گیاه فوق العاده و پر خاصیت، تاثیر بسیار مهمی در کیفیت و به تبع قیمت نهایی زعفران دارد.
خشک کردن زعفران
خشک کردن زعفران به دو روش سنتی و مدرن انجام می گیرد:
1.خشک کردن زعفران به روش سنتی: خشک کردن زعفران به روش سنتی بسیار سخت تر از روش مدرن ( استفاده از دستگاه خشک کن زعفران) است. در بیشتر مواقع سبب کاهش کیفیت زعفران می شود. ولی امروزه بیشتر کشاورزان از این روش استفاده می نمایند و به درستی با مزایای ویژه ی خشک کردن زعفران به روش مدرن آشنایی ندارند.
برخی از معایب خشک کردن زعفران به روش سنتی
* به زمان فراوانی نیاز دارد تا زعفران خشک شود .
* احتمال افزایش ابتلاء به بیماری، آلودگی و میکروب در زعفران وجود دارد.
* سبب تیره رنگ شدن زعفران تولیدی می شود.
* میزان رطوبت زعفران مناسب نیست.
* زعفران تولیدی کیفیت چندان خوبی ندارد.
* و …
شیو ه برداشت زعفران
معمولا بعد از چیدن گلهای زعفران در همان مزرعه اقدام به پر کردن زعفران می شود تا هیچ فاصلهای در روند چیدن گلهای زعفران و خشک کردن آن وجود نداشته باشد.باید رشتههای زعفران را باتوجه با نوع زعفرانی که میخواهیم و نیز باتوجه به بازار هدف از گل جدا کنیم. بهترین نوع زعفران نوع سوپر نگین آن است که کاملا قرمز بوده و هیچ زردی در آن مشاهده نمیشود.
طرز کار دستگاه خشک کن زعفران
روش مدرن با استفاده از دستگاه خشک کن زعفران: در واقع در این روش خبری از فضای باز، تیره شدن رنگ زعفران و نور خورشید وجود ندارد. با یادگیری اصولی و درست کار کردن با دستگاه خشک کن، می توان به راحتی از بسیاری از مشکلات پیش آمده در روش سنتی پیشگیری نمود. برخی از مزایای استفاده از این دستگاه کاربردی عبارت اند از:
* حجم خروجی زعفران تولیدی در قیاس با روش سنتی بالا است.
* این دستگاه کاربردی مجهز به سیستم های کنترلی کاملا پیشرفته به منظور کاهش خطا است.
* امکان کنترل میزان حرارت و رطوبت زعفران.
* زعفران تولیدی از کیفیت بالا و رنگ زیبایی برخوردار است.
* و …
سیستم کنترل پیشرفته ی این دستگاه فوق العاده به صورت دستی و اتوماتیکی تنظیم می شود. در هر دو مدل ( دستی و اتوماتیکی) توانایی کنترل انرژی مصرفی ( حرارت و رطوبت) را به اپراتور می دهد. کار کردن با دستگاه اتوماتیکی در قیاس با دستی بسیار راحت تر است.
مزایای استفاده از خشک کن زعفران
حالا که از خشک کردن سنتی و مدرن سخن گفتیم بد نیست به مزیتهای دستگاه خشک کن نسبت به خشک کردن سنتی اشاره کنیم :
دستگاه خشک کن زعفران صنعتی موجب می شوند تا رنگ و کیفیت محصول در زمان خشک شدن آن ، افت پیدا نکند.
از دیگر ویژگی های خوب استفاده از این ماشین آلات نسبت به روش سنتی افزایش سرعت در روند خشک کردن محصول است می باشد . با این روش شما می توانید مقدار زیادی از محصولتان را با سرعت بالاتری نسبت به روش سنتی آن خشک نمایید.
یکی از فواید استفاده از دستگاه های خشک کن ، تنظیم رطوبت زعفران می باشدزیرا در این روش ما میتوانیم محصولمان را در رطوبت خاصی قرار بدهیم.
زمانی که محصول در محیط آزاد خشک می گردند ، امکان جذب آلودگی گردو غبار در آن وجود خواهد داشت، در نتیجه استفاده از ماشین های صنعتی خشک کن می تواند بهداشتی تر بوده و مشکلاتی از این قبیل در آن وجود نخواهد داشت.همچنین بخوانید: دستگاه خشک کن انگور
جمع بندی
بهتر است بدانید که هدف اصلی استفاده از دستگاه خشک کن زعفران، رسیدن به محصولی با کیفیت و مرغوب است. استفاده از این دستگاه در قیاس با روش سنتی خشک کردن زعفران موجب می شود تا در بازه زمانی چند دقیقه ای زعفرانی با کیفیت و مرغوب خشک شود و مشکلات پیش آمده در روش های سنتی را برطرف کند.
روش های خشک کردن زعفران
پس از چیدن گل زعفران به دلیل ظرافت و فسادپذیری آن باید سریعاً آن را برای جداسازی و خشک شدن کلاله ها به کار برد، زیرا کیفیت و ارزش نهایی زعفران در روش خشک کردن آن مشخص می شود.
روش سنتی خشک کردن زعفران
در این روش معمولاً زعفران را در یک سبد یا ظرف مشابهی که روی پرده سوراخ دارد قرار می دهند و روی آن را با پارچه ای نازک می پوشانند. سپس این سبدها را در اتاقی که حرارت خوبی دارد قرار می دهند یا از سقف آویزان می کنند و هر چند روز یکبار دسته های زعفران را خشک می کنند.
معایب روش سنتی:
1- زمان خشک شدن طولانی
2- رطوبت بیشتر و افزایش احتمال کپک زدن
3. امکان آلودگی به انواع میکروب ها و مواد خارجی را افزایش دهید
4. تیره شدن رنگ زعفرانی
روش الک و بخاری:
این روش به روش اسپانیایی نیز معروف است، کم هزینه بودن سیستم و حمایت وزارت کشاورزی این روش را در بین کشاورزان ایرانی رایج کرده است. خلاصه مراحل خشک کردن زعفران به شرح زیر است:
1- پخش گل از 150 تا 200 گرم بلافاصله به رنده های آماده برای خشک شدن منتقل می شود.
2- استقرار شبکه ای با فاصله مشخص روی منبع حرارتی که بتواند 75 درجه حرارت را به صورت یکنواخت و غیر مستقیم در زیر توری و بدون تماس مستقیم با شعله تامین کند.
3- پس از تنظیم حرارت، توری حاوی زعفران را به مدت 15 تا 20 دقیقه روی آن قرار دهید.
4. بعد از 20 دقیقه یک توری دیگر را روی توری حاوی زعفران قرار دهید و هر دور توری را بچرخانید تا زعفران در آستر دوم کاملاً تخلیه شود.
5. توری را روی دستگاه تکرار کنید و بعد از 15 دقیقه همین کار را تکرار کنید.
6- پس از 3 یا 4 بار تکرار که بین 50 تا 60 دقیقه طول می کشد، زعفران داخل توری خشک شده و باید به ظرف مخصوص نگهداری منتقل شود.
و در انتهای هر توری در هر مرحله 30 تا 40 گرم زعفران خشک به دست می آید. بهتر است سس خشک شده را مستقیماً روی پارچه بریزید تا زعفران کاملاً خنک شود. پس از سرد شدن، زعفران را به ظرف تمیز و محکمی منتقل می کنند و تا زمان تحویل به بازار در جای خنک نگهداری می کنند.
نقاط ضعف و قوت روش الک و بخاری:
1- زعفران به دلیل عدم دقت در میزان حرارت تولید شده توسط بخاری ها، گهگاه در اثر بی احتیاطی مصرف کنندگان سوزانده و رها می شود.
2- امکان کنترل رطوبت وجود ندارد.
3. کیفیت محصول نهایی مطلوب است.
4. سرعت عمل آن قابل توجه است.
5. قیمت دستگاه پایین است، بنابراین می تواند توسط کشاورزان استفاده شود.
6. با توجه به ظرفیت کم دستگاه می توان از آن برای مناطق کوچک با محصول کم نیز استفاده کرد.
7- استفاده گروهی کشاورزان
جدیدترین خشک کن زعفران
بهترین کیفیت زعفران خشک از نظر طعم و استحکام این نوع دستگاه ها در شرایط خاصی ایجاد می شود.
در این روش از سیلیکات های به قطر 30 سانتی متر و توری ابریشم استفاده می شود. نی های زعفران را به صورت لایه ای به ضخامت ۲ تا ۳ سانتی متر روی توری قرار دهید و سپس الک را با فاصله مناسب از منبع حرارت قرار دهید. با دانه بندی چند چوب به هم و تغییر موقعیت آنها، محصول به طور کامل و یکنواخت خشک می شود.
مزایای خشک کردن زعفران با دستگاه های خشک کن صنعتی:
1. سرعت خشک شدن بالا
2. حجم خروجی بالا
3- امکان استفاده از سیستم های کنترلی برای کاهش خطاها
4. استهلاک کم
5- قابلیت کنترل میزان رطوبت – میزان گرما
6- قابلیت استفاده برای سایر محصولات (گیاهان و غیره)
سایر روش های خشک کردن زعفران:
دستگاه خشک کن:
استفاده از دستگاه خشک کن با دمای 60 تا 50 درجه سانتیگراد و سینی های مخصوص توری ابریشمی یکی دیگر از روش های خشک کردن زعفران است. در این روش زعفران به مدت 30 تا 40 دقیقه به صورت لایه ای به ضخامت 2-1 سانتی متر خشک می شود. در این روش رنگ و کمال زعفران بالاست.
خشک کن انجمادی:
در این روش ابتدا محصول را به مدت 20 ساعت در دمای 22- تا 18- درجه سانتی گراد قرار داده و سپس در دمای 13- درجه سانتی گراد و فشار 15-0.1 میلی متر جیوه به مدت 12 ساعت قرار دهید. به این ترتیب میزان رنگدانه کروسین محصول بسیار بالایی است. همچنین لازم به ذکر است که رنگ زعفران به دست آمده نارنجی مایل به قرمز خواهد بود که به دلیل ذهنیت ناکافی مصرف کنندگان نسبت به قرمزی زعفران مطلوب نیست.
خشک کن خورشیدی:
این دستگاه از طبقاتی تشکیل شده است که دارای ضایعات زعفرانی هستند و با جذب اشعه خورشید از بین می روند و خشک می شوند.
خشک کن هوای داغ:
در اینجا هوای گرم در تماس مستقیم با محصول است. مهمترین آنها خشک کن های تونلی هستند. در این روش کاتر کلاله را از گلبرگ جدا کرده و 50 درصد رطوبت خود را از تونل حرارتی عبور می دهد و سپس با استفاده از نیروی باد بر اساس اختلاف حجم و عبور از یک دستگاه الکتریکی محصول خارج می شود. .
خشک کن های خلاء:
از این خشک کن ها برای موادی استفاده می شود که حرارت بالایی دارند تا مواد موثر خود را از بین ببرد.
دستگاه زعفران خشک کن
زعفران خشک شده با این نوع دستگاه ها تحت شرایط خاصی بهترین کیفیت را از لحاظ قدرت رنگدهی و طعم دارد.در این روش از الک هایی با قطر ۳۰ سانتیمتر و دارای توری ابریشمی استفاده میشود.
کلاله های تازه زعفران را در لایه ای به ضخامت ۲-۳ سانتی متر روی توری قرار داده و سپس الک را به فاصله مناسب از منبع حرارتی قرار می دهند. با ردیف نمودن چندین الک بر روی هم و تغییر در موقعیت آنها محصول به طور دقیق و یکنواخت خشک می شود.
مزایای استفاده از دستگاه خشک کن زعفران صنعتی :
- امکان کاربرد سیستم های کنترلی به منظور کاهش خطا
- امکان خشک کردن حجم زیادی از زعفران
- میزان استهلاک پایین و صرفه جویی در زمان
- سرعت بالای خشک کردن
- امکان کنترل مقدار رطوبت- میزان حرارت و…
- استفاده برای سایر محصولات و گیاهان دارویی